Aktualności

31/10/2023

Dostęp do informacji publicznej wymaga formalności od instytucji

7 września 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wydał wyrok w sprawie skargi dotyczącej bezczynności dyrektora jednej z miejscowych szkół. Wyrok stanowi istotną wskazówkę postępowania dla niezwykle licznej grupy podmiotów zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej. Niezależnie bowiem od zasadności żądania wnioskodawcy, poprawność prowadzenia postępowania ma wpływ na podstawowe prawa obywatela – w tym prawo do sądu.  

Wnioskodawca złożył wniosek do dyrektora lokalnej szkoły podstawowej, w którym domagał się udostępnienia informacji o nauczycielach, którzy dokształcają się, odbywają szkolenie lub wykonują zadania społeczne. Nie ulegało wątpliwości, że szkoła jest zobowiązana do udostępniania informacji publicznej, a informacje objęte wnioskiem podlegały udostępnieniu. Dyrektor szkoły uznał jednak, że informacja wymaga przetworzenia – wezwał zatem wnioskodawcę do wykazania, dlaczego jest ona szczególnie istotna dla interesu publicznego. Wnioskodawca nie uznał wezwania za odpowiednie załatwienie sprawy i w późniejszym terminie złożył skargę do WSA na bezczynność dyrektora. Sąd przyznał rację wnioskodawcy. 

Sąd rozpatrujący sprawę uznał, że  informacja o szkole, w tym o jej organizacji, przedmiocie działalności, kompetencjach i majątku stanowi informację publiczną. Zgodnie z art. 6 ust. 3a Karty Nauczyciela, nauczyciel obowiązany jest doskonalić się zawodowo. 

Działanie dyrektora należało jednak ocenić w perspektywie całości procedury udostępniania informacji – skoro wnioskodawca nie odpowiedział w terminie na wspomniane wezwanie, obowiązkiem dyrektora było wydanie decyzji administracyjnej o odmowie udzielenia informacji. Jak podkreślił Sąd, samo skierowanie zwykłego pisma [wezwania] do wnioskodawcy nie może zostać uznane za „załatwienie sprawy” w rozumieniu przepisów. Dopiero w uzasadnieniu decyzji wydanej zgodnie z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. dyrektor powinien rozważyć i szczegółowo oraz wyczerpująco wskazać, dlaczego jego zdaniem wnioskowana informacja ma charakter przetworzony, przy uwzględnieniu specyfiki konkretnej sprawy. 

Bezczynność wnioskodawcy nie może implikować bezczynności dyrektora – szczegółowe uzasadnienie decyzji umożliwia stronie zapoznanie się ze stanowiskiem podmiotu zobowiązanego i w przypadku nie podzielenia go – ochronę własnych interesów przez poddanie decyzji kontroli instancyjnej, a następnie sądowoadministracyjnej. Dyrektor nie wydał decyzji – w opinii Sądu naruszył tym samym przepis art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. i pozostawał w bezczynności. 

Wydanie w sprawie decyzji administracyjnej jest szczególnie istotnym obowiązkiem instytucji, ponieważ w jej treści zawarte są stosowne pouczenia, m.in. o możliwości zakwestionowania stanowiska odmownego. Nieprzekazanie takiej informacji wnioskodawcy może (także niezamierzenie) ograniczać jego wiedzę o gwarantowanych przez Konstytucję środkach prawnej ochrony jego interesu w postępowaniu administracyjnym.