Aktualności

19/09/2018

Krótsze terminy przedawnienia

Wskutek zmiany kodeksu cywilnego, od 9 lipca 2018 r. obowiązują nowe zasady obliczania przedawnienia roszczeń, doszło także do skrócenia terminów przedawnienia wielu z nich. 

Do najważniejszych zmian należą:

  1. skrócenie ogólnego terminu skrócenia roszczeń z 10 do 6 lat. Bez zmian pozostaje 3-letni okres przedawnienia roszczeń okresowych oraz związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;
  2. skrócenie okresu przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu ? z 10 do 6 lat. Bez zmian pozostaje 3-letni okres przedawnienia roszczeń okresowych oraz związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu.
  3. koniec terminu przedawnienia roszczeń przypadać będzie teraz na ostatni dzień roku kalendarzowego (a nie po prostu na dzień wypadający w dniu upływu okresu przedawnienia), chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż 2 lata. 
  4. wprowadzono dodatkową ochronę konsumentów w postaci art. 117 § 21 k.c., która zabrania domagania się zaspokojenia przedawnionego roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi;
  5. wprowadzono nowe uprawnienie dla sądu, opisane w art.1171 k.c. Zgodnie z nim, w wyjątkowych przypadkach sąd może, po rozważeniu interesów stron, nie uwzględnić upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, jeżeli wymagają tego względy słuszności. Sąd musi wziąć pod uwagę długość terminu przedawnienia, długość okresu od upływu terminu przedawnienia do chwili dochodzenia roszczenia oraz charakter okoliczności, które spowodowały niedochodzenie roszczenia przez uprawnionego, w tym wpływ zachowania zobowiązanego na opóźnienie uprawnionego w dochodzeniu roszczenia.

Powyższe zasady stosuje się do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie tej ustawy (czyli przed 9 lipca 2018 r.) i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych. Ponadto, jeżeli wskutek ustawy doszło do skrócenia biegu przedawnienia danego roszczenia, to bieg przedawnienia roszczenia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie zmienianych przepisów, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu.

Ustawa chroni konsumentów jeszcze w dwa dodatkowe sposoby. Ich roszczenia względem przedsiębiorców, których okres przedawnienia wynosił wcześniej 10 lat, a które istniały i nie były przedawnione w dniu wejścia w życie ustawy, podlegają starym okresom przedawnienia, a zatem nie zostaną skrócone. Ponadto zgodnie z art. 5 ust. 4 nowelizacji, w przypadku roszczeń przedsiębiorców przeciwko konsumentom, których termin przedawnienia już upłynął, a nie został podniesiony w toku procesu zarzut przedawnienia, z dniem wejścia w życie ustawy nastąpią skutki przedawnienia.