Aktualności

23/07/2024

Promowanie napraw towarów – dyrektywa R2R

Po zmianach, jakie przyniosła producentom i sprzedawcom towarów tzw. dyrektywa towarowa, ustawodawca unijny ponownie podejmuje środki zmierzające do promowania naprawy jako pierwszorzędnego środka w przypadku wystąpienia wady produktu.

Chodzi o unijną dyrektywę w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów, nazywaną Dyrektywą R2R (Right to Repair)*. Dyrektywa nakłada na producentów obowiązek naprawy towarów, objętych wadami, które nie wynikają z niezgodności towaru z umową sprzedaży. Naprawa ma następować nieodpłatnie lub za określoną, rozsądną opłatą uiszczaną przez konsumenta. Obowiązek nie dotyczy wszystkich towarów, ale dużej ich części – m.in. sprzętu AGD dla gospodarstw domowych czy telefonów komórkowych. Na podstawie przepisów dyrektywy ma powstać europejska platforma internetowa napraw, za pomocą której konsument będzie mógł (nieodpłatnie) znaleźć podmioty zajmujące się naprawą towarów, dyrektywa ma umożliwiać też przekazywanie konsumentom tzw. europejskich formularzy informacji o naprawie.

Co istotne, umowy zawarte z konsumentami nie będą mogły regulować ich praw mniej korzystnie, niż przewiduje to dyrektywa – ale będą mogły rozszerzać zakres ich ochrony.

Choć dyrektywa dotyczy głównie producentów towarów, to jednocześnie wprowadza ona zmiany do dyrektywy towarowej, wpływając tym samym na obowiązki sprzedawców. Zgodnie z nowymi przepisami dyrektywy, sprzedawcy co do zasady będą mieli odrębny obowiązek informować konsumenta o przysługującym mu prawie do wyboru między naprawą a wymianą, a w przypadku naprawy towaru – okres odpowiedzialności sprzedawcy ma przedłużać się jednokrotnie o 12 miesięcy. Na gruncie polskich przepisów roszczenia konsumenta związane z realizacją jego uprawnień w przypadku braku zgodności towaru z umową (roszczenia o naprawę, wymianę, zwrot ceny lub jej obniżenie) przedawniają się zgodnie z przepisami ogólnymi, więc wydaje się, że polski ustawodawca (zgodnie z upoważnieniem wynikającym z dyrektywy) odstąpi od włożenia na sprzedawców przedłużonej o 12 miesięcy odpowiedzialności w przypadku naprawy towarów.

Dyrektywa R2R wchodzi w życie 30 lipca 2024 r. Państwa członkowskie mają czas do 31 lipca 2026 r., by wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne implementujące przepisy dyrektywy do krajowego porządku prawnego.

* Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1799 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnych zasad promujących naprawę towarów oraz zmiany rozporządzenia (UE) 2017/2394 oraz dyrektyw (UE) 2019/771 i (UE) 2020/1828 (Dz. U. UE. L. z 2024 r. poz. 1799).