Blog
Autor:
- Aleksandra Morus
Legal Assistant, Kancelaria Adwokacka Duraj Reck i Partnerzy
Instalacja przesyłu nie daje darmowego dostępu do gruntu? Nowe postanowienie Sądu Najwyższego
Sąd Okręgowy w Nowym Sączu oddalił wniosek sieci energetycznej o stwierdzenie przez nią zasiedzenia służebności przesyłu na działce państwa D. z powodu braku wymaganego ustawą czasu zasiadywania (20 lat w dobrej wierze, 30 lat w złej wierze).
Na nic zdała się argumentacja pełnomocnika firmy przesyłowej, który podnosił, że firma dwukrotnie uzyskiwała zgodę właścicieli działki na prace remontowe, płacąc im pewne kwoty i działania te nie powinny przerywać biegu zasiadywania służebności, ponieważ dotyczyły innego zakresu korzystania z działki niż przy służebności, która zakłada stały dostęp do sieci, jego konserwacje i remonty.
Argumentacja ta została podniesiona później w skardze kasacyjnej firmy przesyłowej do Sądu Najwyższego, w której to wskazano, że zezwolenie od właścicieli działki ad hoc na wejście na grunt w celu usunięcia awarii, nawet za zapłatą pewnej kwoty, nie powinno przerywać biegu zasiedzenia służebności przesyłu, polegającej na stałym utrzymaniu i eksploatacji urządzeń.
Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 6 marca 2025 roku (sygn. akt I CSK 2395/24) utrzymał werdykt niższych instancji, wskazując, że przesłanką zasiedzenia służebności przesyłu jest posiadanie cudzej nieruchomości w zakresie tego ograniczonego prawa rzeczowego, a nie posiadanie czy nawet własność samego urządzenia przesyłowego.
Jak można przeczytać w uzasadnieniu wskazanego postanowienia: „Sam przepływ energii przez urządzenie, z czym należy wiązać oddanie gazociągu, wodociągu czy kanalizacji do użytku, to zdarzenie niemające bezpośredniego wpływu na objęcie w posiadanie cudzej nieruchomości w zakresie służebności. […] Ograniczenia we władaniu przez właściciela nieruchomością ujawniają się więc, gdy przedsiębiorca zajął oznaczoną część tej nieruchomości i rozpoczął prace związane z wznoszeniem urządzeń służących do przesyłania wody, ścieków, gazów, energii elektrycznej lub cieplnej. Już wtedy właściciel, jeżeli sprzeciwia się takiemu stanowi rzeczy, może podjąć działania zmierzające do tego, aby przedsiębiorca zaprzestał naruszenia jego władztwa.”
Konkludując, istotą zasiedzenia jest zaś posiadanie bez odpowiedniego tytułu prawnego. Skoro więc właściciele nieruchomości udostępnili firmie przesyłowej dostęp do sieci (a dokładniej transformatora) celem naprawy i uzyskali należne wynagrodzenie, to nie sposób mówić, aby doszło do zasiedzenia na tej części działki służebności.