Blog

 

Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości zryczałtowanej równowartości wydatków w sprawach z oskarżenia prywatnego, które wchodzi w życie 1 lipca 2025 roku dojdzie do wzrostu opłaty sądowej za prywatny akty oskarżenia – z 300 złotych na 1000 złotych

Jak wynika z uzasadnienia do Rozporządzenia, obecna kwota w wysokości 300 złotych jest nieadekwatna do obecnych kosztów postępowania i nie pokrywa kosztów sądowych.

Według Ministra Sprawiedliwości podwyższenie opłaty za wniesienie prywatnego aktu oskarżenia będzie mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, nie spowoduje nadmiarowo obciążenia społeczeństwa a przede wszystkim zainteresowanych inicjowaniem takich spraw obywateli, przy zachowaniu ich prawa do sądu, usprawni system sądowy i zwiększy w tej części dochody budżetu państwa.

Nowa wysokość opłaty ma zastosowanie do wszystkich prywatnych aktów oskarżenia wniesionych po tej dacie – niezależnie od tego, kiedy doszło do zdarzenia będącego przedmiotem sprawy.

W przypadku gdy pokrzywdzony zdecyduje się na złożenie prywatnego aktu oskarżenia, ale nie będzie w stanie wpłacić uiścić opłaty sądowej w wysokości 1000 złotych, będzie mógł – tak jak dotychczas – wnosić o zwolnienie go od jej uiszczenia w całości lub części na podstawie art. 623 k.p.k. Konieczne będzie jednak wykazanie, że ze względu na sytuację rodzinną, majątkową
i wysokość osiąganych dochodów, uiszczenie opłaty byłoby zbyt uciążliwe.

 

Czym są sprawy z oskarżenia prywatnego?

Sprawy z oskarżenia prywatnego to szczególna kategoria postępowań karnych, w których inicjatywa ścigania przestępstwa nie należy do prokuratora, lecz do osoby pokrzywdzonej.
W praktyce oznacza to, że to pokrzywdzony wnosi do sądu prywatny akt oskarżenia, samodzielnie lub z pomocą pełnomocnika, i występuje w roli oskarżyciela prywatnego.

Tego typu tryb postępowania dotyczy przestępstw o mniejszej wadze, przede wszystkim przestępstw przeciwko czci czy nietykalności cielesnej. Najczęstsze przykłady to:

– zniesławienie (art. 212 k.k.),

– zniewaga (art. 216 k.k.),

– lekki uszczerbek na zdrowiu (art. 157 § 2 i 3 k.k.),

– naruszenie nietykalności cielesnej (art. 217 § 1 k.k.).