Blog

Niedawno pisaliśmy o przekształceniu jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę kapitałową. Dziś omówimy przekształcenie spółki cywilnej w spółkę prawa handlowego (niekoniecznie kapitałową). Wydawać by się mogło, że procedura obu przekształceń jest podobna. Ale czy na pewno?

Zacznijmy od tego, że spółka cywilna nie jest spółką, lecz umową cywilnoprawną (art. 860 kodeksu cywilnego). Nie stoi to jednak na przeszkodzie, aby taką ?umowę? przekształcić w spółkę prawa handlowego osobową lub kapitałową. Zgodnie bowiem z art. 552 §2 KSH spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową inną niż spółka jawna. Do takiego przekształcenia stosuje się odpowiednio przepisy o przekształceniu spółki jawnej w daną spółkę handlową (art. 551 §3 KSH). Oznacza to, że w toku przekształcenia należy sporządzić wszystkie czynności jak przy przekształceniu normalnej spółki handlowej, w tym sporządzić plan przekształcenia. Jednak w odróżnieniu od przekształcenia jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę kapitałową plan przekształcenia można sporządzić w zwykłej formie pisemnej.

Ponadto należy plan przekształcenia poddać badaniu biegłego rewidenta, zawiadomić dwukrotnie wspólników o przekształceniu spółki, aby w końcu podjąć uchwałę o przekształceniu. Uchwała powinna być zaprotokołowana przez notariusza (art. 562 §2 KSH). Podobnie jak w każdym przekształceniu przekształcana spółka cywilna staje się spółką przekształconą z dniem wpisu do rejestru (art. 26 §5 w zw. z art. 551 §3 KSH).

Przy przekształceniu spółki cywilnej można stosować tzw. tryby uproszczone, przewidziane w art. 572 KSH i 582 KSH. Pierwszy z nich dotyczy przekształcenia w spółkę kapitałową i pozwala na odstąpienie od czynności: sporządzania planu przekształcenia, jego badania przez biegłego rewidenta oraz zawiadamiania wspólników o zamiarze przekształcenia. Jednak nie zwalnia on z obowiązku sporządzenia wyceny aktywów i pasywów spółki przekształcanej i poddania ich badaniu biegłego rewidenta. Drugi tryb uproszczony dotyczy przekształcenia spółki w spółkę osobową i w tym trybie nie trzeba nawet poddawać wyceny aktywów i pasywów badaniu biegłego rewidenta. Warunkiem zastosowania trybów uproszczonych jest prowadzenie spraw spółki przekształcanej przez wszystkich wspólników.

Pozostaje jeszcze jedno pytanie: czy spółkę cywilną można przekształcić w spółkę jawną? Art. 551 §2 KSH mówi o spółce handlowej innej niż spółka jawna, jednak przekształcenie spółki cywilnej w spółkę jawną uregulowane jest w przepisach art. 24 §4-6 KSH (przepisy o spółce jawnej). Zgodnie z tymi przepisami do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną wystarczy dokonanie zgłoszenia tej spółki do rejestru przez wszystkich wspólników. Dlatego też przekształcenie spółki cywilnej w jawną jest całkowicie dopuszczalne, a do tego tryb jego przeprowadzenia jest znacznie prostszy niż każdy inny tryb przekształcenia.

Skutkiem przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną, czy też jakąkolwiek inną spółkę handlową, jest pełna sukcesja praw i obowiązków, tak jak przy przekształceniu spółki handlowej. Nie można jednak zapominać, że spółka cywilna nie jest podmiotem praw i obowiązków (nie posiada statusu osoby prawnej ani tzw. ułomnej osoby prawnej), stąd też sukcesja dotyczy praw i obowiązków przysługujących wspólnikom spółki cywilnej.