Blog

 

Zakaz reklamy aptek i ich działalności

 

Każdemu właścicielowi apteki ogólnodostępnej czy też punktu aptecznego znany jest zakaz reklamowania prowadzonej przez siebie działalności. Wprowadzony w 2012 roku całkowity zakaz reklamy aptek i ich działalności od samego początku budził kontrowersje, które zwiększały kolejne rozstrzygnięcia zapadające w konkretnych sprawach.

 

W praktyce organów inspekcji farmaceutycznej oraz orzecznictwie sądów administracyjnych wykształcił się pogląd, zgodnie z którym „reklamą jest wszystko co nie stanowi informacji o lokalizacji i godzinach pracy apteki”. Podejście to skutkowało nakładaniem na przedsiębiorców kar pieniężnych w wysokości do 50.000 zł za takie działania jak np.:

• informacja o możliwości porozumiewania się w języku ukraińskim (w przypadku aptek w pobliżu granicy),
• informacja o lokalizacji apteki opatrzona zdjęciem uśmiechniętego farmaceuty,
• baloniki z logo apteki,
• informacja o możliwości płatności kartą.

 

Wyrok TSUE

 

Wobec niekorzystnych rozstrzygnięć na gruncie krajowym, sprawę skierowano do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wyrokiem z dnia 19 czerwca 2025 roku, sygnatura C-200/24, orzekł  o niezgodności zakazu reklamy aptek (art. 94a ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne) z prawem unijnym.

 

TSUE wprost wskazał, że omawiany zakaz narusza swobodę świadczenia usług i przedsiębiorczości oraz dyrektywę o handlu elektronicznym. Przedsiębiorcy apteczni mają więc prawo informować o swojej działalności, pod warunkiem, że formułowany przekaz nie narusza standardów etycznych i zawodowych.

 

Domaganie się zwrotu zapłaconych kar

 

Wyrok TSUE ma znaczenie nie tylko dla przyszłego funkcjonowania branży aptecznej, ale także dla tych przedsiębiorców, na których została już nałożona kara pieniężna. Niezgodność zakazu reklamy z prawem unijnym otwiera możliwość dochodzenia zwrotu uiszczonych kar zarówno w trybie administracyjnym (w pierwszej kolejności), jak również cywilnym.

 

Należy podkreślić, że ścieżka administracyjna, choć pewniejsza, obwarowana jest istotnymi ograniczeniami, przede wszystkim miesięcznym terminem na złożenie stosownego wniosku. Możliwość uchylenia rozstrzygnięcia nakładającego kary nie znajduje także zastosowania, jeśli od doręczenia decyzji upłynęło 5 lat. Dla przedsiębiorców, którzy nie mogą skorzystać ze ścieżki administracyjnej pozostaje jednak w dalszym ciągu droga cywilna.