Blog

2 marca 2018

Zastaw udziałów w spółce z o.o.

Zastaw jest jedną z form zabezpieczania wierzytelności i może być ustanowiony na rzeczach lub na prawach zbywalnych, a skoro tak ? to również na udziałach w spółce z o.o. Jak ustanowić zastaw na udziałach? Jakie są skutki tego zastawu dla praw wspólnika? Zapraszamy do lektury.

Na początek trzeba odróżnić zastaw zwykły od zastawu rejestrowego.

Zastaw zwykły uregulowany jest w Kodeksie cywilnym w art. 306-335. Z kolei zastaw rejestrowy uregulowany został w ustawie o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Udziały w spółce z o.o. można obciążyć zarówno zastawem zwykłym (zastaw na prawach), jak i rejestrowym. Należy jednak pamiętać, że umowa spółki może ograniczać prawo do obciążenia udziałów lub uzależniając od uzyskania zgody określonego organu spółki.

Ustanowienie zastawu zwykłego wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, natomiast dla ustanowienia zastawu rejestrowego wystarczająca jest zwykła forma pisemna.

Fakt obciążenia udziałów zastawem należy wpisać do księgi udziałów i zgłosić w związku z tym aktualną listę wspólników do sądu rejestrowego.

Ustanowienie zastawu nie pozbawia wspólnika automatycznie prawa głosu z zastawionych udziałów, chociaż ogólnie jest to możliwe pod pewnymi warunkami. Po pierwsze umowa spółki powinna przewidywać możliwość wykonywania prawa głosu przez zastawnika, a po drugie ? prawo wykonywania głosu oraz warunki jego wykonywania muszą wynikać z umowy zastawniczej.

Wspólnik wskutek zastawienia udziału nie traci także legitymacji do zaskarżania uchwał, a zastawnik jej nie uzyskuje. Chyba, że zastawnik wykonuje prawo głosu, wówczas prawo zaskarżenia uchwał, jako związane z prawem do głosowania, przysługiwać będzie zastawnikowi.

Z zastawem na udziałach często też wiąże się wątpliwość: komu należy wypłacić dywidendę Otóż dywidenda należy się wspólnikowi a nie zastawnikowi, chyba że co innego wynika z umowy zastawniczej.

Zbycie udziałów obciążonych zastawem jest możliwe, przy czym wskutek zbycia obciążenie zastawem nie wygasa. Zbycie obciążonych udziałów może być natomiast wyłączone w przypadku zastawu rejestrowego.  Wówczas zbycie udziałów wbrew zakazowi obarczone będzie sankcją nieważności, chyba że nabywca nie wiedział i nie mógł wiedzieć o zakazie zbywania obciążonych udziałów.

W przypadku zastawu rejestrowego, dodatkowo muszą być spełnione obowiązki wynikające z ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Przede wszystkim do powstania zastawu oprócz samej umowy konieczne jest jeszcze uzyskanie wpisu w rejestrze zastawów.

Reasumując, ustanowienie zastawu nie pozbawia wspólnika jego praw, ale je ogranicza. Zakres ograniczeń z kolei wynika z samej umowy zastawniczej.

Dowiedz się więcej, zachęcamy do kontaktu:

Siedziba kancelarii:

ul. Gliwicka 5, 40-079 Katowice

tel.: +48 32 253-90-11
+48 32 703-99-59
fax: +48 32 253-04-76
e-mail: office[at]durajreck.com

Więcej na blogu: